شبکه خبری «الجزیره» در مقاله‌ای به احتمال از دست رفتن «آخرین پایگاه» نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه با انحلال «نیرو‌های بسیج مردمی» عراق تحت فشار آمریکا پرداخته است.
این مقاله نوشته جاسم عزاوی گوینده خبر و مدرس رسانه است که در آن مروری بر چگونگی تضعیف شبکه متحدان جمهوری اسلامی ایران در خاورمیانه طی طول دو سال گذشته کرده است. عزاوی در این زمینه به سقوط رژیم بشار اسد در سوریه، ترک مخاصمه اجباری گروه حزب‌الله لبنان در نتیجه آتش‌بس پیشنهادی آمریکا و متوقف شدن حملات حوثی‌های یمن در دریای سرخ به دنبال بمباران گسترده زیرساخت‌ها و مناطق غیرنظامی این گروه توسط نیرو‌های آمریکایی اشاره کرده و این موارد را شواهدی بر مدعای خود دانسته است.
در یکی از رویداد‌های اخیر هم حمله اسرائیل در روز پنج‌شنبه به کشته شدن احمد الرهوی، نخست وزیر حوثی‌ها، و شماری از وزرای آن‌ها انجامید.
بنا بر این مقاله، ساز و کار پیشگیرانه و قدرتمند ایران حالا به‌طور قابل ملاحظه‌ای کوچک شده و به نظر می‌رسد که این تشکیلات با از دست رفتن احتمالی نفوذ ایران در عراق، کوچک‌تر نیز خواهد شد.
در حال حاضر آمریکا با اعمال فشاری روزافزون بر دولت عراق خواستار کنترل متحدان ایران در میان نیرو‌های موسوم به «بسیج مردمی» شده است. این تشکیلات عمدتاً از گروه‌های شبه نظامی شیعه تشکیل شده‌اند.
این مقاله می‌گوید، گرچه عملی کردن تقاضای آمریکا و جذب «نیرو‌های بسیج مردمی» در ارتش عراق اقدامی خطرناک به نظر می‌رسد ولی در صورت تحقق، موجب تقویت احتمالی کشور و حاکمیت عراق خواهد شد.
تاریخچه کوتاه «نیرو‌های بسیج مردمی» در عراق مظهر شرایط دشوار این کشور در مقیاس گسترده‌تر برای دستیابی به ثبات، امنیت و اقتدار همزمان با برقراری تعادل میان فشار‌های ایران و آمریکا به شمار می‌رود.
بنا بر مقاله یادشده، در حالی که تشکیل گروه‌های شبه‌نظامی در عراق در واکنش به ظهور داعش در سال ۱۳۹۳ رخ داد، گروه موسوم به «حکومت اسلامی» یا داعش نیز به سهم خود محصول خلاء امنیتی درعراق محسوب می‌شد.
در پی حمله آمریکا به عراق، ارتش این کشور در سال ۱۳۸۳ منحل شد و نیرو‌های تازه تأسیس نیز فاقد روحیه و آمادگی لازم برای برقراری امنیت در این کشور بودند.
اگرچه «نیرو‌های بسیج مردمی» عراق در مقایسه با ارتش، در مسدود کردن پیشروی داعش عمل‌کردی موفق داشتند ولی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از بخش عظیمی از این نیرو‌ها به‌عنوان ابزار نفوذ منطقه‌ای خود بهره می‌گرفت.
این مقاله پیش‌بینی کرده که فشار‌های آمریکا برای انحلال گروه‌های شبه نظامی که از نظر واشینگتن ابزار نفوذ ایران در درون حکومت عراق به شمار می‌روند، موجب شده که آخرین پایگاه منطقه‌ای عمده ایران نیز به محاصره درآید.
بنا بر این مقاله، محمد السودانی، نخست وزیر عراق، با توجه به نبود گزینه‌ای عملی سرانجام به فشار‌های آمریکا تن خواهد داد و آن بخش از «نیرو‌های بسیج مردمی» که خواهان دوری از تهران باشند در داخل ارتش ادغام خواهند شد و اعضای مخالف هم طرد شده و بودجه‌هایشان قطع خواهد شد.
این مقاله احتمال داده که گروه‌های شبه نظامی وفادار به ایران احتمالاً با توسل به خشونت در مقابل انحلال خود مقاومت خواهند کرد به‌ویژه آنکه تهران علی‌رغم تضعیف موقعیت منطقه‌ایش همچنان از ظرفیت «ایجاد هرج و مرج» در مناطق عراق برخوردار است.
در این مقاله آمده، در صورتی که ساختار‌های عراق موفق به گذر از این توفان احتمالی شوند، مسیر حاکمیت قدرتمندتر در این کشور هموار خواهد شد.
