نیماد – تنش میان ایالات متحده و ونزوئلا در روزهای اخیر به اوج رسیده است. نقطه آغاز بحران، حمله دریایی آمریکا در دوم سپتامبر به قایق «وابسته به ونزوئلا» در آب‌های کارائیب بود. به گفته مقام‌های آمریکایی، این شناور حامل محموله مواد مخدر و مرتبط با باند تبهکاری «ترن د آراگوا» بوده است. در جریان این حمله دست‌کم یازده نفر کشته شدند. کاراکاس اما روایت واشنگتن را قاطعانه رد کرد و این اقدام را ناقض حاکمیت و مغایر با حقوق بین‌الملل دانست.
ایالات متحده می‌گوید عملیات بخشی از کارزار گسترده‌تر علیه شبکه‌های قاچاق مواد مخدر است و هشدار داده که این روند ادامه خواهد داشت. با این حال، شماری از حقوق‌دانان بین‌المللی مشروعیت چنین عملیاتی را در آب‌های آزاد زیر سؤال برده و نسبت به پیامدهای حقوقی آن هشدار داده‌اند.
در پاسخ به این اقدام، نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا، در یک مراسم عمومی با لباس رزم ظاهر شد و از «آمادگی کامل» نیروهای مسلح و مردمی برای دفاع از کشور سخن گفت. او این حمله را بخشی از «سناریوی تغییر رژیم» از سوی واشنگتن توصیف کرد، هرچند همزمان بر ضرورت گفت‌وگو و پرهیز از درگیری مستقیم تأکید ورزید.
در روزهای پس از حادثه، آمریکا آرایش نظامی خود را در منطقه افزایش داد. وزارت دفاع این کشور اعلام کرد ده فروند جنگنده پیشرفته اف-۳۵ به پایگاه‌های پورتوریکو اعزام شده‌اند تا از عملیات ضدکارتل پشتیبانی کنند. همچنین پنتاگون گزارش داد جنگنده‌های ونزوئلایی در نزدیکی یک ناوشکن آمریکایی پروازهایی «تحریک‌آمیز» داشته‌اند. این اقدامات نگرانی‌ها از احتمال درگیری مستقیم را افزایش داده است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، هرچند تأکید کرده است که هدف واشنگتن تغییر رژیم در کاراکاس نیست، اما گزارش‌هایی منتشر شده که دولت او در حال بررسی گزینه حملات محدود به مواضع کارتل‌ها در داخل خاک ونزوئلاست. چنین احتمالی، بر پیچیدگی اوضاع افزوده و خطر تشدید رویارویی را بیشتر کرده است.
این بحران تازه در شرایطی رخ می‌دهد که ونزوئلا و گویان همچنان بر سر منطقه وسیع و پرمنبع اِسِکیبو اختلاف دارند. اِسِکیبو بیش از دو سوم خاک گویان را دربر می‌گیرد و ونزوئلا مدعی است این سرزمین در اواخر قرن نوزدهم به ناحق از آن جدا شده است. اهمیت این منطقه طی سال‌های اخیر به دلیل کشف ذخایر عظیم نفت و گاز دریایی و همچنین منابع معدنی و جنگل‌های گسترده دوچندان شده است. پرونده اختلاف اکنون در دیوان بین‌المللی دادگستری جریان دارد، اما کاراکاس مشروعیت این روند را نمی‌پذیرد. مادورو در سال ۲۰۲۳ حتی همه‌پرسی‌ای برگزار کرد و مدعی شد مردم خواستار الحاق اِسِکیبو به خاک ونزوئلا هستند؛ اقدامی که گویان و جامعه جهانی رد کردند.
به این ترتیب، تنش کنونی با آمریکا در حالی شدت گرفته است که سایه مناقشه اِسِکیبو نیز بر روابط منطقه‌ای سنگینی می‌کند. ونزوئلا نگران است حمایت واشنگتن از گویان به زیان ادعاهای تاریخی‌اش تمام شود. همین درهم‌تنیدگی مسائل حقوقی، منابع طبیعی و تحرکات نظامی خطر «محاسبه اشتباه» و ورود به بحرانی گسترده‌تر را افزایش داده است.
