روزنامه واشنگتنپست فاش کرده طرحی محرمانه در کاخ سفید دست به دست میشود که بر اساس آن، غزه به مجموعهای از کلانشهرهای مدرن و پرزرقوبرق تبدیل میشود؛ طرحی که به گفته منتقدان چیزی جز پوششی برای پاکسازی قومی دو میلیون فلسطینی ساکن این سرزمین نیست.
این طرح ۳۸ صفحهای که با نام «صندوق بازسازی، شتاب اقتصادی و تحول غزه» یا به اختصار GREAT شناخته میشود، پیشنهاد میکند که تمامی جمعیت غزه به طور «موقت» از سرزمینشان منتقل شوند؛ پیشنهادی که به گفته کارشناسان عملاً به معنای پاکسازی قومی و حتی اقدامی جنایتکارانه با ابعاد نسلکشی خواهد بود.
بر اساس این سند، فلسطینیها یا باید «داوطلبانه» به کشورهای دیگر کوچ کنند یا در مناطق محدود و تحت کنترل امنیتی اسکان داده شوند. مالکان زمین در برابر واگذاری حق بازسازی، تنها یک «توکن دیجیتال» دریافت خواهند کرد تا شاید بتوانند با آن زندگی تازهای در جایی دیگر آغاز کنند. برای کسانی که باقی بمانند نیز خانههایی بسیار کوچک، تنها به مساحت ۳۰ متر مربع، در نظر گرفته شده است.
هیچ نشانهای وجود ندارد که این طرح سیاست رسمی واشنگتن باشد و کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا نیز حاضر به اظهارنظر نشدهاند. اما زبان و مفاد آن با اظهارات پیشین دونالد ترامپ درباره «پاکسازی غزه» و بازطراحی کامل این منطقه همخوانی دارد.
فیلیپ گرنت، مدیر سازمان حقوق بشری «تریال اینترنشنال» در سوئیس، این طرح را «نقشهای برای اخراج دستهجمعی که در قالب توسعه فروخته میشود» خوانده و هشدار داده است:
«نتیجه چیزی جز یک نمونه کلاسیک از جنایتهای بینالمللی در مقیاسی باورناپذیر نیست: انتقال اجباری جمعیت، مهندسی جمعیتی و مجازات جمعی.»
او تأکید کرد که شرکتها و پیمانکاران خصوصی که در هماهنگی با دولت اسرائیل در چنین پروژههایی مشارکت کنند، میتوانند به اتهام ارتکاب جنایات جنگی، جنایت علیه بشریت و حتی نسلکشی برای دههها زیر پیگرد قانونی قرار گیرند.
کاترین گالاگر، وکیل ارشد مرکز حقوق اساسی در نیویورک، نیز هشدار داد:
«هر شرکتی که با اسرائیل – و به نظر میرسد با ترامپ – در طرحی برای انتقال اجباری فلسطینیها همراه شود، خود را در معرض مسئولیتهای سنگین حقوقی در داخل و تحت صلاحیت جهانی قرار خواهد داد.»
رسانههای اسرائیلی نیز با شگفتی به این سند واکنش نشان دادند. روزنامه هاآرتص آن را «یک طرح ترامپی برای ثروتمند شدن سریع، متکی بر جنایت جنگی، هوش مصنوعی و گردشگری» توصیف کرد.
در جزئیات منتشرشده آمده است که این پروژه ۱۰۰ میلیارد دلاری بدون نیاز به بودجه آمریکا و از طریق سرمایهگذاران خصوصی اجرا خواهد شد: بندری شلوغ و بزرگ با آبراه مرکزی و هشت کلانشهر «هوش مصنوعیمحور»، و حتی یک پارک صنعتی به سبک «ایلان ماسک» بر ویرانههای منطقه صنعتی اَرز که زمانی با سرمایهگذاری اسرائیلی برای بهرهکشی از نیروی کار ارزان فلسطینی ساخته شده بود.
اما بخشهای پنهان سند نشان میدهد که هیچ جایگاهی برای حق تعیین سرنوشت فلسطینیان در نظر گرفته نشده است. غزه در این نقشه عملاً بخشی بدون مرز مستقل میان اسرائیل و مصر محسوب میشود و اسرائیل «حقوق برتر امنیتی» برای خود محفوظ میدارد. خبری از «دولت فلسطین» نیست و تنها از «نظام سیاسی فلسطینی» سخن به میان آمده که قرار است به پیمان ابراهیم ترامپ بپیوندد.
زبان سند آشکارا با هدف جلب توجه و جاهطلبیهای شخصی ترامپ، ایلان ماسک و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، تنظیم شده است؛ حتی حلقه امنیتی دور غزه به نام بنسلمان نامگذاری شده است.
کارشناسان مستقل اما این طرح را نه فقط «غیرعملی» بلکه «دیوانهوار» دانستهاند. دکتر اچ.ای. هِلیِر از اندیشکده سلطنتی خدمات متحد در لندن گفت: «این طرح بهقدری مضحک است که نباید آن را جدی گرفت. اما مهم آن چیزی است که نشان میدهد: عزم اسرائیل برای جلوگیری از هرگونه حاکمیت یا حق تعیین سرنوشت فلسطینیان در غزه.»