آرای ۲۱ اقتصاددان که در نظرسنجی خبرگزاری رویترز مشارکت داشتهاند گویای آن است که اقتصاد بیشتر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس امسال و سال آینده میلادی با تکیه بر افزایش تولید نفت رشد پایداری داشته باشد.
بر اساس این نظرسنجی، عربستان سعودی بهعنوان بزرگترین اقتصاد منطقه، از رشد قابل توجهی برخوردار خواهد بود. پیشبینیها حاکی از افزایش تولید ناخالص داخلی این کشور به ۴.۲ درصد در سال ۲۰۲۵ و ۴.۱ درصد در ۲۰۲۶ است که رقمی بالاتر از برآوردهای تابستان امسال محسوب میشود.
رویترز یادآور شده که سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش (اوپک پلاس) پس از دو سال کاهش تولید نفت بار دیگر به افزایش تولید روی آوردهاند تا سهم ازدسترفته خود در بازار جهانی را از آمریکا و دیگر رقبای نفتی بازپس گیرند.
اگرچه نگرانیها درباره مازاد عرضه، قیمت نفت را به پایینترین سطح خود طی بیش از پنج ماه اخیر رسانده، اما بیشتر اقتصاددانان معتقدند درآمد کشورهای نفتی بهدلیل افزایش حجم فروش همچنان حفظ خواهد شد.
حرکت به سوی سرمایهگذاری فراتر از نفت و گاز
فاروق سوسا، اقتصاددان خاورمیانه و شمال آفریقا در بانک گلدمن ساکس، به خبرگزاری رویترز گفت: «در حال حاضر، درآمدها همچنان در سطح مطلوبی باقی ماندهاند. اگر اوپک پلاس در بازپسگیری سهم بازار موفق شود، این امر به آنها قدرت بیشتری برای تعیین قیمت و کنترل توازن عرضه و تقاضای جهانی میدهد، که در بلندمدت به حداکثرسازی درآمدها کمک خواهد کرد.»
او افزود: «البته در صورت سقوط شدید سرمایهگذاری بهدلیل کاهش قیمت نفت، ممکن است ریسکهایی برای رشد اقتصادی ایجاد شود، اما ما وقوع چنین سناریویی را بعید میدانیم.»
این تلاش برای افزایش درآمدهای نفتی در حالی است که کشورهایی مانند عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی در حال سرمایهگذاری در حوزههایی فراتر از نفت و گاز، از جمله گردشگری و هوش مصنوعی هستند تا اقتصاد خود را متنوع کنند. با این حال، تداوم کاهش قیمت نفت میتواند منابع مالی لازم برای این پروژهها را محدود کند.
امارات؛ سریعترین اقتصاد در حال رشد منطقی
بر اساس نظرسنجی انجامشده میان ۲۱ اقتصاددان در فاصله ۶ تا ۱۵ اکتبر، امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۵ سریعترین رشد اقتصادی را در میان کشورهای خلیج فارس خواهد داشت، هرچند انتظار میرود قطر در سال ۲۰۲۶ جای آن را بگیرد. پیشبینی میشود اقتصاد امارات در سال جاری و آینده ۴.۶ درصد رشد کند، در حالیکه رشد اقتصاد قطر برای امسال ۲.۷ درصد و برای ۲۰۲۶ حدود ۵.۲ درصد برآورد شده است.
جیمز سوانستون، اقتصاددان ارشد خاورمیانه در مؤسسه «کپیتال اکونومیکس»، در اینباره گفت: «بهنظر میرسد اقتصاد امارات در سال ۲۰۲۵ نیز رشد قابلتوجهی را در تولید ناخالص داخلی تجربه کند. با این حال، از سال ۲۰۲۶، حمایت هم از بخش نفتی و هم غیرنفتی رو به کاهش خواهد رفت و رشد اقتصادی کندتر میشود. افزایش فعلی تولید، امسال محرک اصلی رشد است اما این روند از اوایل سال آینده فروکش خواهد کرد.»
در دیگر کشورهای منطقه، انتظار میرود رشد اقتصادی عمان از ۲.۵ درصد در سال جاری به ۳.۴ درصد در سال ۲۰۲۶ افزایش یابد. رشد اقتصادی کویت تقریبا ثابت خواهد ماند؛ ۲.۸ درصد در ۲۰۲۵ و ۲.۷ درصد در ۲۰۲۶. برای بحرین نیز رشد اقتصادی ۲.۸ درصدی در سال جاری و ۳ درصدی در سال آینده پیشبینی شده است.
تورم در منطقه پایین و قابلکنترل پیشبینی میشود و بر اساس میانگین نظرسنجی، در محدودهای میان ۰.۷ تا ۲.۴ درصد در سالهای ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ باقی خواهد ماند.