جمهوری اسلامی و مأموریتی غیر ممکن برای ترکیب کردن ملی گرایی ایرانی و ایدئولوژی مذهبی حاکم، اتفاقی که این روزها در خیابانهای تهران تا شیراز دنبال میشود.
نجمه بزرگمهر در گزارشی برای روزنامه بریتانیایی فایننشال تایمز در شبی مهتابی به شهر شعر و راز، شیراز میرود.
میان مردمانی که آمدهاند و در میان ویرانههای اساطیری تخت جمشید سرود ملی «ای ایران» را با اجرای ارکستر فیلارمونیک ارمنستان گوش میکنند.
مردمانی دلسرد، نگران و ناامید از تغییر در برابر اتفاقی کمیاب ار حکومتی که رابطه پیچیدهای با موسیقی و ایران دوران باستان دارد.
آیتالله خامنهای رهبر باورمند به غربستیزی در بازدیدی که اواخر دهه شصت خورشیدی از تخت جمشید داشت، هنر و استعداد بشری در ساختن چنین بنایی بدون ابزار کافی را ستایش کرد ولی گفت که در این بنای تاریخی سلطه ظالمانه را میشود توأمان دید.
حالا یک جنگ کوتاه مدت با اسرائیل در کنار مشکلات اقتصادی و ناترازی انرژی حاکمان دینی را به صرافت انداخته تا با ساماندهی رویدادهای موسیقی محور و فرهنگی در یکی از پربازدیدتربن مکانهای تاریخی ایران با جامعه خسته از در مدارا وارد شوند.
مهدی پارسایی، معاون استاندار فارس بعد از این کنسرت گفت که مردم ایران در زمانهای سخت به گنجینههای فرهنگیشان پناه میبرند.
قاسم بکی از کسبه شیراز همانقدر که از اقدام نظام دینی حاکم استقبال میکند به آن بدبین است و به فایننشال تایمز میگوید، «این نظام هرگز از ایدئولوژیاش کوتاه نیامده. تدابیر را تغییر میدهد، و تلاش برای ترکیب ملیگرایی ایرانی با ایدئولوژی مذهبی به نظر مأموریتی غیرممکن است.»
فشار تحریمهای بینالمللی، نبود اصلاحات اقتصادی جدی و روابط خارجی ناپایدار بر نارضایتی شهروندانی افزوده است که به خبرنگار این روزنامه میگویند، صلح و آرامش میخواهند ولی جز بدبختی چیزی عایدشان نشده است.
فشار تحریمهای بینالمللی، نبود اصلاحات اقتصادی جدی و روابط خارجی ناپایدار بر نارضایتی شهروندانی افزوده است
گزارشگر فایننشال تایمز مینویسد که بعد از حمله اسرائیل به ایران زنان شیرازی آزادیهای بیشتری پیدا کردهاند و بسیاری بدون حجاب اسلامی اجباری در مکانهای عمومی ظاهر میشوند.
یلدا دانشجوی رسته باستانشناسی در کنار آرامگاه حافظ از نداشتن حجاب اجباری لذت میبرد اما با دلسردی به این روزنامه میگوید که از اهواز به شیراز آمده و بزرگترین چالش زندگیاش خانواده محافظهکارش هستند و او احساس میکند بین آنها و رژیم کنونی گرفتار شده است.
اومیگوید، «چند بار به جمهوری اسلامی فرصت دادهایم؟ همیشه در اصلاحات شکست خورده است.»
فایننشال تایمز به مقاومتهای درون حکومتی برای «روزنهگشاییهای» فرهنگی هم اشاره میکند و مینویسد، چهرههای نواصولگرا در مجلس شورای اسلامی مانع از نزدیکی جمهوری اسلامی و میراث فرهنگی ایران و ملیگرایی میشوند.
نادره رضایی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که در ردیف اول کنسرت تخت جمشید حضور داشت و میخواست کنسرتی را با حضور همایون شجریان در میدان آزادی تهران برگزار کند، قربانی این کشمکشها و از سمت خود برکنار شد.
هر چند این گزارش بر بیم حکومت از تبدیل شدن این کنسرت به رویدادی ضد حکومتی و رقص و پایکوبی در مکانی عمومی تاکید میکند، اما شهرداری تهران که پیشتر گفته بود امکانات زیرساختی مانع از برگزاری این برنامه شد، کنسرتهایی را با حضور خوانندگان موسیقی پاپ در پارک چینگر برگزار کرد و کنسرتهایی هم در دیگر شهرها برگزار شد که در تصاویر منتشر شده از این کنسرتها دختران بدون ححاب اجباری همدوش پسران ترانههای خوانندگان شناخته شده پاپ را با رقص بدن همخوانی میکردند.
دنیا دختری ۳۸ ساله که حسابدار است به فایننشال تایمز میگوید که جوانان ایرانی مدام باید تلاش کنند تا حکومت وارد زندگیشان نشوند.
به گفته او، «نظام دینی حاکم از تغییر سر باز میزند، و بهای آن را جوانی و آیندهی آنها میپردازد. »