سه شنبه، ۱۵ مهر ۱۴۰۴

نگاه جهان

جاده ابریشم به سبک واشنگتن؛ آیا آمریکا بندر پسنی پاکستان را در اختیار می‌گیرد؟

دیدار شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان با دونالد ترامپ در کاخ سفید

رسانه «ژئوپلیتیکال مانیتور» در مقاله‌ای به طرح پیشنهادی ساخت یک بندر با مدیریت آمریکا در شهر ساحلی «پسنی» پاکستان پرداخته و آن را نه صرفا گویای گرم‌ شدن روابط اسلام‌آباد – واشنگتن، بلکه نشانه دگرگونی ژئوپلیتیکی در جنوب آسیا دانسته است.

اولین بار روزنامه فایننشال تایمز گزارش داده بود که مشاوران ژنرال عاصم منیر، رئیس ستاد ارتش پاکستان، ایده‌ای را مبنی بر ساخت و بهره‌برداری از یک بندر با سرمایه‌گذاری و مدیریت آمریکا در شهر «پسنی»، واقع در ساحل دریای عرب مطرح کرده‌اند.

بندر پسنی تنها ۱۱۰ کیلومتر با بندر گوادر در بلوچستان پاکستان فاصله دارد که چین آن را اداره می‌کند. گوادر یکی از نقاط استراتژیک دریایی در طرح « کمربند و جاده» چین به شمار می‌رود. هدف از پروژه پسنی باز کردن درها برای سرمایه‌گذاری در زمینه مواد معدنی حیاتی در پاکستان عنوان شده است، اما آیا ماجرا به همین امر محدود می‌ماند؟

«ژئوپلیتیکال مانیتور» به تحولات اخیر در روابط اسلام‌آباد – واشنگتن توجه نشان داده و یادآور شده که از زمان سقوط دولت عمران خان و وقوع درگیری چهار روزه میان هند و پاکستان در ماه مه، این روابط دو جانبه وارد مرحله‌ جدیدی شده است، امری که در دیدار رسمی اخیر نخست‌وزیر و رئیس ستاد ارتش پاکستان با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در کاخ سفید کاملا به چشم می‌آمد. در جریان همین بازدید نیز پیشنهاد بندر پسنی مطرح شد که واشنگتن هم از آن استقبال کرد.

«ژئوپلیتیکال مانیتور» می‌نویسد: «گرمی روابط واشنگتن و اسلام‌آباد می‌تواند نشانه‌ای از بازتنظیم معادلات ژئوپلیتیکی در جنوب آسیا باشد؛ به‌ویژه وقتی آن را در کنار پیمان دفاعی اخیر پاکستان و عربستان سعودی و تیره‌تر شدن روابط آمریکا و هند بررسی کنیم.»

تکته دیگری که  «ژئوپلیتیکال مانیتور»  به آن توجه نشان داده این است که اگر بندر پسنی با مدیریت آمریکایی‌ها ایجاد شود با بندر چابهار  در ایران که هند مدیریت آن را بر عهده دارد، وارد رقابت خواهد شد، بندری که دولت ترامپ هفته‌ گذشته معافیت تحریمی طولانی‌مدت آن را لغو کرد.

این رسانه با این حال نسبت به تداوم چنین آرایش جدید ژئوپولیتیکی ابراز تردید کرده است. به نوشته «ژئوپلیتیکال مانیتور»، «نزدیکی به آمریکا برای پاکستان منطقی است، چرا که می‌تواند وابستگی تاریخی اسلام‌آباد به پکن را تا حدی کاهش دهد. اما از دید ایالات متحده، این معادله سود چندانی ندارد چون در صورتی که واشنگتن هند را از خود براند، یک شریک اقتصادی و دیپلماتیک قدرتمند را از دست می‌دهد، شریکی که همزمان اهرم موازنه در برابر چین نیز بوده است».

«ژئوپلیتیکال مانیتور» دو دلیل دیگر نیز آورده است که اثبات کند این معامله برای آمریکا پرسود نخواهد بود. یکی این که بعید است پاکستان در صورت بروز درگیری واقعی میان چین و آمریکا، در کنار واشنگتن بایستد، زیرا منافع اقتصادی‌اش عمیقا با پکن گره خورده است. و دیگر این‌که «اکثریت پاکستانی‌ها دیدی بسیار منفی نسبت به آمریکا دارند، در حالی که هندی‌ها دست‌کم تا پیش از تحولات اخیر نگاه مثبت‌تری به آمریکا داشته‌اند».

این رسانه در نهایت نتیجه‌گیری کرده پروژه‌ بندر پسنی از آن طرح‌هاست که مزایایش برای واشنگتن چندان روشن نیست. این طرح هنوز در مراحل بسیار ابتدایی است و تا اینجا هم به‌صراحت اعلام شده که آمریکا قصد ندارد از پسنی به‌عنوان پایگاه نظامی استفاده کند.

به نوشته «ژئوپلیتیکال مانیتور»، «هرچند دولت ترامپ در دور دوم ریاست‌جمهوری خود تا حدودی به سرمایه‌داری دولتی روی آورده است، اما ایالات متحده فاقد شرکت‌های دولتی عظیمی است که بتوانند مشابه مدل  کمربند و جاده‌ چین، بندری را بسازند و اداره کنند.»

 

به اشتراک بگذارید:

مطالب مرتبط

نگاه جهان

جاده ابریشم به سبک واشنگتن؛ آیا آمریکا بندر پسنی پاکستان را در اختیار می‌گیرد؟

«ژئوپلیتیکال مانیتور» به طرح پیشنهادی ساخت یک بندر با مدیریت آمریکا در شهر «پسنی» پاکستان پرداخته و آن را نه صرفا گویای گرم‌ شدن روابط دو کشور، بلکه نشانه دگرگونی ژئوپلیتیکی در جنوب آسیا دانسته است.