روزنامه میامی هرالد گزارش داد گروهی از پژوهشگران به همراه صیادان محلی در آبهای شمالی خلیج فارس در نزدیکی سواحل ایران، نمونههایی از یک ماهی ناشناخته را صید و بررسی کردهاند که ویژگیهای ریختشناسی آن با گونههای ثبتشده پیشین تطابق ندارد.
گزارش این روزنامه بر اساس مقاله جدید مجله تخصصی جانورشناسی دریایی «زوکیس» (ZooKeys) منتشر شده است و توصیف دقیقی از ظاهر ماهی صیدشده مورد توجه پژوهشگران به دست میدهد، ماهی که نامش را «وایتینگ خلیج فارس» یا «سیلاگوی ایرانی» گذاشتهاند.
این ماهی جثهای کشیده دارد، طول آن در نمونههای بررسیشده حدود ۱۸ تا ۲۰ سانتیمتر ثبت شده، کلهاش نسبت به بدن بزرگ جلوه میکند، پوزه دراز است و دندانهای بسیار ریزی دارد. به نوشته میامی هرالد، رنگ غالب بدن این ماهی در نمونههای تازهصیـدشده قهوهای متمایل به شنی بوده و خطوط یا لکههای کمرنگ در امتداد پهلوها مشاهده شده است.
توصیفهای اولیه نشان میدهد این ماهی به خانواده سیلاژینیده، معروف به وایتینگهای شنی، نزدیک است و پژوهشگران با اتکا به ترکیب شواهد ریختشناسی از جمله نسبت طول سر به طول استاندارد بدن، شکل پوزه، آرایش فلسها و الگوی بالهها، آن را به عنوان یک گونه تازه معرفی کردهاند.
به گزارش میامی هرالد، تیم تحقیقاتی در فرآیند توصیف گونه از شاخصهای رایج تشخیصی مانند شمارش شعاعهای نرم در باله پشتی و مخرجی، شمارش فلس در خط جانبی و بررسی اندازه و موقعیت منفذهای حسی روی سر استفاده کرده است.
نمونهها در عمقهای کم ساحلی و روی بسترهای شنی صید شدهاند و رفتار احتمالی پنهانشدن در ماسه مشابه سایر وایتینگهای شنی ذکر شده است.
این گزارش میافزاید که پژوهشگران محل اصلی مشاهده این ماهی را در شمال خلیج فارس اعلام کردهاند و بر ضرورت نمونهبرداریِ تکمیلی در امتداد ساحل ایران و آبهای همجوار برای تعیین گستره پراکنش، اندازه جمعیت و وضعیت حفاظتی گونه تازه تاکید داشتهاند.
نامگذاری مقدماتی این گونه کشف شده با ارجاع به جغرافیای کشف، به خلیج فارس اشاره دارد و تمام تصاویر و دادههای اندازهگیری برای انتشار علمی آماده شده است.
به گزارش این رسانه، تیم تحقیقاتی اعلام کرده بررسیهای ژنتیکی برای مقایسه بارکد دیانای با نزدیکترین همخانوادهها در دستور کار است تا تمایز گونهای علاوه بر ویژگیهای مورفولوژیک از طریق دادههای مولکولی نیز پشتوانه پیدا کند.
صیادان محلی که نخستین بار در سال ۲۰۲۱ به ظاهر غیرمعمول سر و پوزه دراز این ماهی اشاره کرده بودند، در گردآوری نمونهها و ارائه اطلاعات زیستمحیطی همکاری داشتهاند و همین مشارکت میدانی سرعت فرایند علمی را افزایش داده است. این رسانه تاکید میکند که معرفی رسمی گونه در قالب مقاله داوریشده در نشریه تخصصی شیلات و جانورشناسی دریایی «زوکیس» در حال پیگیری است و تا زمان انتشار نهایی، دادههای بومسنجی مانند فصل تخمریزی، رژیم غذایی و نرخ رشد بهصورت مقدماتی تلقی میشود.
کشف این ماهی تازه در آبهای ایران اهمیت دوگانه دارد، از یک سو خلأهای شناسایی در تنوع زیستی خلیج فارس را یادآوری میکند و از سوی دیگر میتواند به مدیریت صید و ارزیابی ذخایر شیلاتی کمک کند، زیرا گونههای همخانواده در برخی زیستگاههای شنی نقش بومشناختی مهمی در زنجیره غذایی دارند و در مواردی هدف صید صنعتی هستند.